Het is half zeven wanneer ik mijn ogen open en frisse herfstlucht inadem. Ik tuur door het caravanraampje naar buiten, waar de ochtendschemering zich uitstrekt over de eerder nog met sterren bezaaide hemel. De thermometer binnen geeft twee graden aan. Drie truien en twee joggingsbroeken later sta ik in mijn kaplaarzen op een mistig veld, en kijk hoe de vurige zon zich een weg omhoog baant. Een nieuwe workaway-dag begint.
Een eigen workaway-project
In mijn vorige blog beschreef ik mijn gevecht met het braamstruikbos, die de binnenplaats van het landgoed van Vera en Ko overwoekerde. Het leek een uitzichtloze klus, maar toch verschijnt uiteindelijk beetje bij beetje het overblijfsel van wat ooit de schuur van de boerderij was.
Zoals de hopen klei waarin de bramen waren geworteld, de bielzen van het ingestorte dak, en daaronder zo’n 200 lege flessen wijn - de vorige bewoners schenen nogal een kluizenaarsbestaan te hebben gehad. Overal eromheen liggen stapels en stapels dakpannen, waarvan sommige nog heel, sommige een beetje kapot en het meeste totaal in gruzelementen.
Dus breidt de klus zich uit tot het sorteren van die dakpannen. Het liefst gebruiken Vera en Ko alle dakpannen opnieuw – zelfs de kleinste stukken. Die storten we op de dertig meter lange, met gras begroeide oprijlaan langs het huis, zodat die niet al te blubberig wordt en er hopelijk nog auto’s overheen kunnen rijden in de herfst en het begin van de winter.
Ik vind het heerlijk, zo’n eigen project om een paar weken mee bezig te zijn. Het vrijmaken van de binnenplaats voelt als de klus die mijn workaway in noordoost Groningen kleur geeft. Zo’n soort klus is niet vanzelfsprekend bij workaways. De invulling van de werkdag is vaak even zoeken: voor ons als vrijwilligers, omdat we de plek niet goed kennen, maar ook voor degenen die ons ontvangen. Zij willen ons werk geven dat wij leuk vinden, maar hebben niet altijd een duidelijke klussenlijst klaarliggen.
Maar workaway is meer dan alleen het vrijwilligerswerk. Het is een inkijkje in andermans leven, het is een mogelijke nieuwe vriendschap, een wederzijdse uitwisseling van kennis en wijsheid. Daarnaast zijn workaway-hosts over het algemeen niet de standaard rijtjeshuisburgers. Ze zijn vaak zelf ook reizigers, mensen met een brede blik en een open houding naar andersdenkenden. Soms wat chaotische typjes, die een hele hoop tegelijk willen.
Niet gek dus dat het werk meestal op een organische wijze tot stand komt. Inzichten voor mogelijke klussen komen vanzelf. Zoals het onverwacht opruimen van een enorme zolderruimte, schoonmaken van een zwembad of graven van een vijver.
Maar als je dan eenmaal zo'n klus hebt, kun je er vervolgens een paar dagen of weken zoet mee zijn en er zelfstandig mee aan de slag. Waardoor je een ritme krijgt, en 's ochtends weet wat je te wachten staat. Want hoewel langetermijndoelen mij niet echt interesseren, is het best fijn om in een korte tijd iets te bewerkstelligen. En natuurlijk is de kers op de taart dat die vooruitgang twee mensen heel blij maakt.
Spartaans leven: het went
Een andere dankbare klus is het in kaart brengen van de waterputjes van het woonhuis, door het water te laten stromen en vervolgens boven de putjes te luisteren welke richting het op gaat. Zo kunnen Vera en Ko een plan maken voor nieuwe waterleidingen.
Er is namelijk maar één waterpunt in het woonhuis, in de vorm van een kraan in de geïmproviseerde keuken. De wc spoelen we door met emmers, die we na elke boodschap weer vullen en terugzetten. Een grote boodschap heeft regelmatig meerdere emmers nodig. Niet al te efficiënt, maar zo is het nu eenmaal. Je went eraan.
We gebruiken deze ene watertap ook voor de wasmachine, en om mee te douchen. Dat laatste is even een onderneming. Eerst sluit je de waterslang van de douche aan op de kraan in de ‘keuken’, die via een gat in de muur vanuit de ‘badkamer’ tevoorschijn komt. Dan draai je de kraan zo open, dat je de goede temperatuur krijgt.
Maar o wee als je de kraan iets te ver of te weinig hebt opengedraaid. Hopelijk komt er dan iemand langs om je geroep te horen vanuit de krappe douche. En als er inderdaad iemand in de buurt is, klinkt het als volgt: ‘Zo goed?’ – ‘Nee, ietsje warmer!’ – ‘En nu?’ – ‘Ietsje warmer!’ – ‘ZO DAN?’ – ‘Nee nee! Te warm! Kouder!’.
Gelukkig houdt het kleine boilertje in de keuken het minstens vijf minuten vol om je een warme douche te bezorgen. Toch heeft Jasper een betere oplossing: in weer en wind buiten koud douchen. En beetje Spartaans, maar ook dát went. En blijkt toch best wel lekker te zijn.
Innerlijk comfort
Mijn leven tijdens deze workaway is duidelijk heel anders dan mijn leven precies een jaar geleden. Toen woonde ik nog in een knus appartement vlakbij het gezellige centrum van Den Haag, waar ik de wc gewoon kon doortrekken en de verwarming aanzette wanneer ik dat wilde. Nu slaap ik in een caravan zonder kachel waar de thermometer ’s ochtends twee graden aangeeft, en moet ik ’s nachts mijn laarzen aantrekken en door de regen lopen om naar de wc te kunnen. Toen had ik een intellectuele vaste baan die paste bij mijn universitaire opleiding, nu werk ik als onkruidwieder en verplaatser van rotte houten balken.
Toch verkies ik een ochtend braamstruiken knippen boven hele dagen achter een bureau zitten en naar een computerscherm staren. En liever ben ik het grootste gedeelte van de dag buiten, koud of niet, dan dat ik mijn kostbare dagen tussen vier muren laat wegglijden. Hoewel ik natuurlijk wel heel dankbaar ben dat ik kan werken als freelance tekstschrijver, waardoor ik mijn brein nog steeds een beetje uitdaag en genoeg geld verdien om dit ‘zwervende’ bestaan te bekostigen.
Hoe dan ook denk ik dat het comfort van een eigen huis, een vast inkomen en veilige toekomst niet altijd nodig zijn. Sterker nog, dat het soms zelfs in de weg staat van een waarlijk innerlijk comfortabel leven. Want hoe meer je jezelf inpakt met vergaande comfort, hoe minder je ziet wat er van nature al aanwezig is in de wereld. En in jezelf.
Echte comfort begint dan bij het loslaten van je behoefte daaraan. Ook al hebben we het op materialistisch niveau beter dan de meesten een aantal decennia geleden, we zijn misschien te veel gaan afhangen van die luxe. Terwijl waarlijk comfort voortkomt uit gronding in jezelf, onafhankelijk van de omstandigheden. Met dat gevoel pas je je makkelijker aan en ben je sneller tevreden. Zelfs als je je drollen niet doorgespoeld krijgt.
Deze levensinstelling zie ik ook bij de doorzetters Vera en Ko, die zich op dit moment settelen voor de winter in die ene verwarmde kamer van hun nog niet-geïsoleerde huis. En die zie ik bij mijn vader, ook een vrijgeestige zelfstandig ondernemer, die twee dagen meedraaide als workawayer in Groningen. En zich helemaal thuis voelde in het Spartaanse buitenleven.
Stiekem denk ik dat de meeste mensen wel beseffen, bewust dan wel onbewust, dat veel comfort, geld, spullen enzovoort, niet absoluut nodig zijn, en je 'in the end' ook niet per se gelukkig maken. Maar ja, al dat gemak is toch een beetje verslavend...
Want ondertussen leef ook ik weer in warme, volledig uitgeruste huizen. Van hot naar her, dat dan weer wel. Maar het zwervende leven bevalt me nog steeds goed. Daarnaast maak ik regelmatig vakantievierende vrienden of familie blij met huis-, plant- en dierverzorging.
Mijn plannen vormen zich nog steeds met de dag, met de week. Ik heb een vaag idee van waar ik de komende tijd ga leven en slapen, maar het kan zomaar zijn dat er iets onverwachts op mijn pad komt. En dan heb ik mijn tassen in een wip weer ingepakt - iets waar ik ondertussen behoorlijk bedreven in ben geworden. In het afgelopen halfjaar heb ik dat misschien al wel veertig tot vijftig keer gedaan. Als het niet meer is. En ook dan ontdek je hoe weinig je eigenlijk nodig hebt om te leven in deze wereld vol mogelijkheden.
Wat je tenminste van nature al hebt, zijn je benen om op te lopen, je geest om creatieve oplossingen mee te verzinnen en je menselijkheid om je te verbinden met anderen. Wat een rijkdom.
Hasta la proxima vez!
Reactie plaatsen
Reacties